خاستگاه رشد اقتصادی سال 95 علی سرزعیم- همه پیشبینیهای اقتصادی بر این دلالت دارند که سال 1395 سال شکوفایی اقتصاد ایران خواهد بود. کمترین نرخ رشدی که برای سال 1395 تخمین زده شده حدود سه درصد است در حالی که اکثر پیشبینیها رشد بالای 5/4 درصد را نوید میدهند. با توجه به اینکه قیمت نفت پایین است و چشمانداز اینکه قیمت نفت بالا رود وجود ندارد، دولت نخواهد توانست هزینههای خود را بالا ببرد. برای همین این سوال برای عدهای مطرح است که چطور میشود در سال 1395 رشد اقتصادی داشته باشیم ولی دولت هزینههای کمی داشته باشد. به تعبیر دیگر خاستگاه رشد اقتصادی سال 1395 غیر از هزینه دولت چه چیزهای دیگری میتواند باشد؟ این سوال شاید برای جامعه ما که به رشد مبتنی بر افزایش درآمد نفت عادت دارد سوالی طبیعی باشد ولی واقعیت این است که رشد اقتصادی سال بعد رشد مبتنی بر دولت و درآمد نفت نخواهد بود. ایران یکبار دیگر در سال 1378 نیز چنین رشدی را تجربه کرد. در آن ایام نیز درآمد نفت چندان بالا نبود و اقتصاد ایران رکود سنگینی را از سال 1376 تا 1378 تجربه کرده بود ولی توانست رشد خوبی را در سال 1378 تجربه کند. رشد اقتصادی سال 1395 از سه محل تامین خواهد شد. در وهله نخست انتظار میرود مصرف خانوارها افزایش یابد. متغیر کلیدی در این امر کاهش نرخ بهره است. تا وقتی نرخ بهره بالاست، خانوارها تقاضای مصرفی خود را به تعویق میاندازند تا درآمد خود را با سپردهگذاری در بانک افزایش دهند. با توجه به اینکه نرخ بهره رو به کاهش است، این انگیزه کاهش خواهد یافت و خانوارها ترغیب خواهند شد که تقاضای مصرفی خود را افزایش دهند. مصرف بیشتر، رونق بیشتر تولید را به دنبال خواهد داشت و کمک خواهد کرد که اقتصاد از رکود بیرون آید. همین که اقتصاد مسیر رشد خود را شروع کند، چشمانداز آینده اقتصاد نزد عاملان اقتصادی بهبود خواهد یافت و همین امر خانوارها را به مصرف بیشتر ترغیب خواهد کرد. رشد بازار بورس که متاثر از تحولات مثبت بخش حقیقی اقتصاد است نیز موجب خواهد شد تا سرمایهگذاران در این بازار نیز احساس کنند ثروتشان افزایش یافته و از این محل نیز انگیزه یابند تا مصرف خود را بالا ببرند. خاستگاه دوم رشد افزایش سرمایهگذاری است. از یکسو حضور هیاتهای خارجی نویددهنده آن است که سرمایهگذاری خارجی به شدت افزایش خواهد یافت و از سوی دیگر چشمانداز مثبت رشد، عاملان اقتصادی را ترغیب خواهد کرد تا سرمایهگذاری را افزایش دهند. سرمایهگذاری اصولا تابع نرخ بهره و همچنین چشمانداز رشد آتی است. وقتی طلیعههای رشد ظاهر شود انگیزه سرمایهگذاری تشدید خواهد شد و همین امر موجب خواهد شد تا سرمایهگذاری بخش خصوصی افزایش یابد. خاستگاه سوم رشد از محل افزایش صادرات خواهد بود. از یکسو احتمال صلح در سوریه و عراق و یمن بسیار زیاد است و احتمال اینکه پدیده داعش تا چند ماه آینده به کلی منتفی شود بالاست. در نتیجه شروع فرآیند بازسازی در عراق و سوریه و احتمالا یمن فرصت صادرات خدمات مهندسی از یکسو و اقلام ساختمانی نظیر سیمان، کاشی و سرامیک و تیرآهن را فراهم خواهد کرد. در کنار این موارد بهبود روابط اقتصادی با روسیه نیز فرصت بیمانندی است که انتظار میرود فعالان اقتصادی از آن به خوبی بهرهبرداری کنند. مجموع این عوامل روی هم نویددهنده رشد صادرات در سال 1395 هستند. از مجموع این سه عامل میتوان انتظار داشت که در سال 1395 رشد اقتصادی قابل توجهی را تجربه کنیم. gmail.comا@Asz9025
خاستگاه رشد اقتصادی سال 95 علی سرزعیم- همه پیشبینیهای اقتصادی بر این دلالت دارند که سال 1395 سال شکوفایی اقتصاد ایران خواهد بود. کمترین نرخ رشدی که برای سال 1395 تخمین زده شده حدود سه درصد است در حالی که اکثر پیشبینیها رشد بالای 5/4 درصد را نوید میدهند. با توجه به اینکه قیمت نفت پایین است و چشمانداز اینکه قیمت نفت بالا رود وجود ندارد، دولت نخواهد توانست هزینههای خود را بالا ببرد. برای همین این سوال برای عدهای مطرح است که چطور میشود در سال 1395 رشد اقتصادی داشته باشیم ولی دولت هزینههای کمی داشته باشد. به تعبیر دیگر خاستگاه رشد اقتصادی سال 1395 غیر از هزینه دولت چه چیزهای دیگری میتواند باشد؟ این سوال شاید برای جامعه ما که به رشد مبتنی بر افزایش درآمد نفت عادت دارد سوالی طبیعی باشد ولی واقعیت این است که رشد اقتصادی سال بعد رشد مبتنی بر دولت و درآمد نفت نخواهد بود. ایران یکبار دیگر در سال 1378 نیز چنین رشدی را تجربه کرد. در آن ایام نیز درآمد نفت چندان بالا نبود و اقتصاد ایران رکود سنگینی را از سال 1376 تا 1378 تجربه کرده بود ولی توانست رشد خوبی را در سال 1378 تجربه کند. رشد اقتصادی سال 1395 از سه محل تامین خواهد شد. در وهله نخست انتظار میرود مصرف خانوارها افزایش یابد. متغیر کلیدی در این امر کاهش نرخ بهره است. تا وقتی نرخ بهره بالاست، خانوارها تقاضای مصرفی خود را به تعویق میاندازند تا درآمد خود را با سپردهگذاری در بانک افزایش دهند. با توجه به اینکه نرخ بهره رو به کاهش است، این انگیزه کاهش خواهد یافت و خانوارها ترغیب خواهند شد که تقاضای مصرفی خود را افزایش دهند. مصرف بیشتر، رونق بیشتر تولید را به دنبال خواهد داشت و کمک خواهد کرد که اقتصاد از رکود بیرون آید. همین که اقتصاد مسیر رشد خود را شروع کند، چشمانداز آینده اقتصاد نزد عاملان اقتصادی بهبود خواهد یافت و همین امر خانوارها را به مصرف بیشتر ترغیب خواهد کرد. رشد بازار بورس که متاثر از تحولات مثبت بخش حقیقی اقتصاد است نیز موجب خواهد شد تا سرمایهگذاران در این بازار نیز احساس کنند ثروتشان افزایش یافته و از این محل نیز انگیزه یابند تا مصرف خود را بالا ببرند. خاستگاه دوم رشد افزایش سرمایهگذاری است. از یکسو حضور هیاتهای خارجی نویددهنده آن است که سرمایهگذاری خارجی به شدت افزایش خواهد یافت و از سوی دیگر چشمانداز مثبت رشد، عاملان اقتصادی را ترغیب خواهد کرد تا سرمایهگذاری را افزایش دهند. سرمایهگذاری اصولا تابع نرخ بهره و همچنین چشمانداز رشد آتی است. وقتی طلیعههای رشد ظاهر شود انگیزه سرمایهگذاری تشدید خواهد شد و همین امر موجب خواهد شد تا سرمایهگذاری بخش خصوصی افزایش یابد. خاستگاه سوم رشد از محل افزایش صادرات خواهد بود. از یکسو احتمال صلح در سوریه و عراق و یمن بسیار زیاد است و احتمال اینکه پدیده داعش تا چند ماه آینده به کلی منتفی شود بالاست. در نتیجه شروع فرآیند بازسازی در عراق و سوریه و احتمالا یمن فرصت صادرات خدمات مهندسی از یکسو و اقلام ساختمانی نظیر سیمان، کاشی و سرامیک و تیرآهن را فراهم خواهد کرد. در کنار این موارد بهبود روابط اقتصادی با روسیه نیز فرصت بیمانندی است که انتظار میرود فعالان اقتصادی از آن به خوبی بهرهبرداری کنند. مجموع این عوامل روی هم نویددهنده رشد صادرات در سال 1395 هستند. از مجموع این سه عامل میتوان انتظار داشت که در سال 1395 رشد اقتصادی قابل توجهی را تجربه کنیم. gmail.comا@Asz9025